بازنمایی شخصیت مهاجرین افغانستانی در سینمای ایران (مطالعه موردی: فیلم‌های باران، حیران، چند متر مکعب عشق، شنل، رفتن)

چکیده

از مهم‌ترین بحث‌ها در مطالعات فرهنگی و رسانه‌ای که امروزه از جایگاه خاصی برخوردار است بحث بازنمایی می‌باشد. سینما هم که از مهم ترین رسانه‌های مدرن در عصر حاضر است علاوه بر اینکه به بازنمایی جامعه می‌پردازد، خود نیز الگوهایی را برای جامعه مطرح می‌کند به علت اثرگذاری بالای این رسانه ‌این الگوها به سرعت در جامعه رواج می‌یابند. این پژوهش با عنوان «بازنمایی شخصیت مهاجرین افغانستانی در سینمای ایران» مطرح و به بررسی چگونگی این بازنمایی در فیلم‌های ساخته شده توسط کارگردانان ایرانی که به عنوان نمونه ما به فیلم‌های «باران» ساخته مجید مجیدی، «حیران» ساخته شالیزه عارف پور، «چند متر مکعب عشق» ساخته جمشید محمودی، «شنل» ساخته حسین کندری و فیلم «رفتن» ساخته نوید محمودی پرداخته‌ایم. روش پژوهش دراین مقاله روش کیفی است و از تکنیک نشانه‌شناسی استفاده شده است. با توجه با الگوی متفاوت نشانه‌شناسی از سوی اندیشمندان این عرصه، الگوی انتخابی برای تحلیل فیلم‌های مورد نظر، الگوی رمزگان سه‌گانه جان فیسک که عبارت از رمزگان اجتماعی، رمزگان فنی و رمزگان ایدئولوژیکی می‌باشد و با ارجاعات و دلالت های موجود در متن فیلم‌های مورد بررسی، مشخص شده است. آنچه از بررسی و با تمرکز بر این الگوها از این فیلم‌ها به دست می‌آید نشان از این دارد که سینمای ایران به نوعی بازنمایی که از مهاجرین افغانستانی دارد نوعی دگرسازی از مهاجرین دارد، که به صورت کلی باعث بزرگ‌نمایی ناهنجاری‌های اجتماعی ناشی از مهاجرت مهاجرین در ایران دارد و آنچه که ازمهاجر افغانستانی در این فیلم‌ها به مخاطب منتقل می‌گردد، فرهنگی ضعیف، فقر، آوارگی و زیردست بودن و حتی پایمال شدن حقوقی که حق آن‌هاست.

کلیدواژه‌ها