«هوش» به عنوان یکی از اساسیترین تواناییهای شناختی انسان به انواع گوناگون تقسیم میشود نظیر هوش جسمانی (PQ) هوش عقلانی (IQ) هوش هیجانی (EQ) و هوش معنوی (SQ). این مقاله با روش توصیفی، تحلیلی بر آن است تا از میان انواع هوش، هوش معنوی را بررسی کند، که ویژه انسان بوده و جنبههای مختف روحی و ذهنی انسان را متصل و یکپارچه ساخته است. نقش هوش معنوی در تربیت معنوی انسان بسیار مهم است. در منابع دینی و قرآن کریم از آن تعبیر به «لبّ» شده است. قرآن کریم صاحبان هوش معنوی را «اولوالالباب» خوانده و مهمترین ویژگی او را برخورداری از تقوا دانسته و دو ستان، خانواده و مدرسه را از جمله مهم ترین عوامل موثر بر هوش معنوی معرفی مینماید. همچنین پرهیزکاری یا خودکنترلی، عاقبت اندیشی و خود میزانی را از جمله راهکارهای افزایش هوش معنوی شمرده و غرور، عجب و خودپسندی و لجاجت را از موانع اصلی هوش معنوی برشمرده است.